Stolik będący stałym elementem ekspozycji w Muzeum Wnętrz Pałacowych w Choroszczy zakupiono do muzealnych zbiorów Działu Sztuki w 1973 r. a 2007 r. przekazano do zbiorów pałacyku w Choroszczy. Choć zgodnie z posiadaną dokumentacją do chwili obecnej nie był poddawany konserwacjom nosi ślady dawnych napraw sprzed zakupu stolika. Czas przeprowadzenia wcześniejszych zabiegów konserwatorskich nie jest znany, polegały one na wymianie elementów połączeń konstrukcyjnych, wykonanie strun harfy z drewnianych listewek oraz odświeżeniu warstwy politury. Dobrze widoczne są wtórne klejenia (fot.5) czy uzupełniania okleiny.
Stolik drewniany jest wsparty na nodze w kształcie liry z trzema strunami. Lira umieszczona jest na prostokątnej podstawie z trzema uskokami, stojącej na czterech kulistych nóżkach. Oskrzynia jest prostokątna z małą szufladką od frontu, natomiast blat gładki, również prostokątny, wystaje poza obrys oskrzyni. Mebel wykonano z drewna sosnowego okleinowanego okleiną orzechową. Zastosowano połączenia stolarskie czopy proste oraz w elementach oskrzyni na jaskółczy ogon (widoczne np. na fot.2).
Stolik do konserwacji trafił w stanie dobrym, z uszkodzonymi i poluzowanymi elementami łączącymi części składowe mebla (fot.3), pofalowanym blatem (fot.2), drobnymi uszkodzeniami (fot.4) i zarysowaniami politury (fot.1). Politura była na całej powierzchni wyblaknięta, a blat miejscowo odklejony od oskrzyni (fot.2). Uszkodzenia te powstały na skutek niewłaściwego przechowywania mebla, w warunkach zbyt suchych i w nasłonecznionym środowisku. Nie zaobserwowano śladów żerowania owadów. Pierwotne elementy imitujące struny liry zastąpiono drewnianymi.
Prace konserwatorskie miały na celu przywrócenie wartości ekspozycyjnych obiektu.
W pierwszej kolejności wykonano dokumentację fotograficzną i opisową przed konserwacją. Do kolejnych czynności należało:
– demontaż elementów składowych mebla, liry, podstawy i oskrzyni z blatem (fot.6)
– oczyszczenie mechaniczne i chemiczne powierzchni politurowanych – wełna stalowa (drobna) oraz terpentyna, benzyna ektrakcyjna i spirytus etylowy.
– sklejenie, wzmocnienie lub wymiana uszkodzonych połączeń tj. kołków, czopów, w luźnych połączeniach zastosowanie klinów rozporowych (fot.7, 10, 11)
– uzupełnienie drobnych ubytków w okleinie za pomocą okleiny i kitów szelakowo-żywicznych (fot.8, 9)
– odświeżenie powłoki za pomocą roztworu szelaku spirytusowego nakładanego tamponem
– montaż elementów składowych mebla z zastosowaniem kleju polioctanowinylowego oraz wstawienie strun liry
Jak już wspomniano pierwotne elementy imitujące struny liry zastąpiono drewnianymi – po demontażu drewnianych strun zauważono zazielenienia otworów mocowań strun liry świadczące o wykonaniu oryginalnych strun z innego materiału niż drewno. Struny wcześniej wykonano ze stopu miedzi, najprawdopodobniej z mosiądzu. Podczas obecnych prac konserwatorskich przywrócono oryginalny wygląd liry.
Efekty końcowe, po konserwacji, można obejrzeć poniżej (fot.12, 13, 14 i 15) oraz w Muzeum Wnętrz Pałacowych, gdzie obiekt po pracach konserwatorskich powrócił na stałą ekspozycję.
K.B.